Hypothyreoïdie wordt veroorzaakt door een verminderde afscheiding van schildklierhormonen door de schildklier. Het is een gestoorde klierwerking die vrij zelden voorkomt bij honden en uitzonderlijk is bij katten.
Hypothyreoïdie is een aandoening bij honden van gemiddelde leeftijd. Vaak krijgen ze met de ziekte te maken rond de leeftijd van 7 jaar. Hypothyreoïdie kan bij alle rassen voorkomen, maar meer in het bijzonder bij middelgrote en grote honden. Sommige rassen zijn er vatbaarder voor: Airedale terriër, Beagle, Engelse Bulldog, Poedel, Chow Chow, Dobberman, Golden retriever, Labrador, Dwerg Spitz, Ierse Setter, Shar-Pei, Shetland, Teckel.
De schildklier regelt de stofwisseling van het lichaam. Een verminderde werking ervan zorgt voor een dalende activiteit van alle lichaamsfuncties. Verschillende pathologische mechanismen kunnen leiden tot hypothyreoïdie. De schildklier kan niet meer in staat zijn om in voldoende hoeveelheden het schildklierhormoon (T4) aan te maken. In bepaalde gevallen is het de hypofyse die onvoldoende TSH hormonen afgeeft, die op hun beurt de schildklier onvoldoende stimuleren. In andere gevallen is het de hypothalamus die onvoldoende TRH hormonen aanmaakt om de hypofyse te stimuleren (sneeuwbaleffect).
De klinische verschijnselen bij hypothyreoïdie zijn weinig specifiek. Ze verschillen van dier tot dier. Over het algemeen wordt een gewichtstoename vastgesteld ondanks een normale of verminderde eetlust, een tekort aan energie, een onverdraagzaamheid tegenover inspanningen. De vacht is droog, dof en dun. De huid kleurt zwart, is vet en is gevoeliger voor schilfering en ontstekingen. Bij ernstige hypothyreoïdie vertoont de hond een grote neiging tot vermoeidheid, met lome achterpoten, aangezichtsverlamming, hypothermie, ademhalingsmoelijkheden die soms samengaan met een veranderd stemgeluid. Het hart klopt trager. Het voortplantingssysteem is verstoord. Reuen hebben een verminderd libido en teven hebben geen of abnormale loopse periodes. De afzet van lipiden in het hoornvlies of een verminderde aanmaak van tranen kunnen leiden tot keratoconjunctivitis sicca en dat kan gezichtsverlies veroorzaken.
Hypothyreoïdie kan congenitaal of aangeboren zijn. In dat geval lijden de honden aan disharmonische dwerggroei, skeletafwijkingen en soms krop, naast andere klinische verschijnselen.
Tegenover een zo variërend ziektebeeld is het nodig bijkomende onderzoeken te doen om een precieze diagnose te kunnen stellen.
Een biopsie van de schildklier is de beste methode, maar ze is moeilijk uit te voeren en het wordt in de praktijk ook weinig gedaan.
De dierenarts zal meestal overgaan tot een bloedonderzoek dat een niet regeneratieve anemie aantoont bij 1/3 van de honden met hypothyreoïdie. Bij 2/3 van deze dieren ziet men een te hoge concentratie aan cholesterol en aan triglyceriden samen met een daling van het natriumgehalte. Regelmatig wordt een verhoging van de leverenzymen vastgesteld.
De schildklierhormonen (totaal T4, vrij T4 libre en TSH) kunnen meer specifiek worden gemeten bij een bloedonderzoek. Maar de interpretatie van de bloedresultaten is soms delicaat omdat de resultaten kunnen worden vervalst onder invloed van andere bijkomende ziektes of geneesmiddelen. Als de bloedresultaten éénduidig positief zijn, kan een behandeling tegen hypothyreoïdie worden opgestart. Als de resultaten zich in een « tussenzone » bevinden, zal een nieuw bloedonderzoek worden uitgevoerd nadat de andere ziektes werden behandeld. Soms wordt een beroep gedaan op medisch beeldonderzoek: echografie en scintigrafie.
De behandeling bestaat uit het oraal toedienen van schildklierhormonen, bij voorkeur als het dier nuchter is. De dosering moet worden aangepast in functie van de patiënt. Bijzondere aandacht moet worden besteed aan honden die lijden aan een hartaandoening. Een plotse verhoging van de schildklierhormonen verhoogt de hartwerking.
Het is niet altijd gemakkelijk om de juiste dosis schildklierhormonen te vinden. De doeltreffendheid van de behandeling is gebaseerd op twee criteria: een verbetering van de algemene toestand van de hond en een normalisering van de bloedwaarden. Klinische verschijnselen zoals loomheid en onverdraagzaamheid tegenover inspanningen, zullen als eerste verdwijnen na het opstarten van de behandeling. Om te weten of de behandeling echt doeltreffend is, moet men 4 tot 8 weken geduldig afwachten. De verbetering van de huidproblemen kan maanden duren!
Samengevat kunnen we stellen dat de behandeling van hypothyreoïdie vrij eenvoudig en doeltreffend is.
Dokter Isabelle de Grand Ry
DMV | GPCert In Small Animals Surgery
Centre Vétérinaire de l’ETOIL
Facebook
