Hyperthyreoïdie is een ziekte van de schildklier, een endocriene klier in de hals aan beide zijden van de luchtpijp. Het is de meest voorkomende endocriene afwijking bij oudere katten. Katten die eraan lijden zijn gemiddeld 13 jaar oud. Het ene ras of geslacht is niet vatbaarder dan het andere.
Hyperthyreoïdie wordt veroorzaakt door een overproductie van schildklierhormonen. Deze hormonen spelen een rol in het algemene metabolisme van het lichaam en bij het reguleren van de lichaamstemperatuur. Als de schildklier teveel hormonen aanmaakt, slaat het metabolisme op hol. Meestal wordt hyperthyreoïdie veroorzaakt door knobbeltjes op de schildklier
Het is moeilijk om ze precies te lokaliseren omdat de schildklier uit twee lobben bestaat die aan weerszijden van de luchtpijp liggen. Soms is extra schildklierweefsel aanwezig in de hals of in de borstkas, in het bijzonder in het mediastinum.
De symptomen van hyperthyreoïdie evolueren op een verraderlijke en progressieve manier. De belangrijkste redenen om een dierenarts te raadplegen zijn gewichtsverlies, polyfagie (de kat eet heel veel), polyurie-polydipsie (de kat drinkt veel en plast veel) alsook diarree en braken. De kat kan ook onrustig lijken, nerveus en soms zelfs agressief worden. De kat kan integendeel verzwakt en loom zijn als de ziekte al verder gevorderd is. De vacht is dof en ruw.
Bij een gezonde kat kan men de schildklier niet voelen, maar bij 90 % van de katten met hyperthyreoïdie zal men de schildklier wel kunnen voelen.
Bij een klinisch onderzoek kunnen verschillende criteria wijzen op de diagnose:
Door middel van een bloedonderzoek kunnen de hoeveelheden hormonen worden vastgesteld, onder andere wordt de basale concentratie aan thyroxine, totaal T4, gemeten. Als het gehalte aan totaal T4 te hoog is, kan de diagnose van hyperthyreoïdie worden gesteld. Maar sommige gevallen zijn twijfelachtig, binnen de normwaarden. In die gevallen moeten bijkomende onderzoeken worden gevraagd zoals de hoeveelheid van vrij T4 of van TSH (thyroid-stimulating hormone dat wordt aangemaakt in de hypofyse, die zorgt voor het stimuleren van de aanmaak van hormonen door de schildklier).
Andere afwijkingen bij het bloedonderzoek kunnen voorkomen zoals een te hoge hematocrietwaarde (50% van de gevallen), een gewijzigd bloedbeeld, de zogenaamde « stressformule », een gematigde verhoging van de leverenzymen.
Ook het urineonderzoek kan verstoord zijn. In dat geval zien we een vermindering van de urinedensiteit (dilutie van de urine) en proteïnurie (aanwezigheid van eiwitten in de urine). Via een echografie van de schildklier kan de aanwezigheid van kleine gezwellen worden vastgesteld en soms ook het unilaterale of bilaterale karakter van de aandoening. Maar deze methode kan de aanwezigheid van ectopisch schildklierweefsel niet uitsluiten.
Een scintigrafie is de eerste keuze techniek, zowel om de diagnose te stellen als om de behandeling van hyperthyreoïdie bij katten te bepalen. Het is inderdaad de enige techniek om met zekerheid alle secreterende tumoren te identificeren en de diagnose te helpen stellen van een schildklier adenoom of carcinoom.
Er bestaan drie verschillende opties om hyperthyreoïdie bij katten te behandelen:
Dokter Isabelle de Grand Ry
DMV | GPCert In Small Animals Surgery
Centre Vétérinaire de l’ETOIL
Facebook