Pepermunt Mentha x piperita is een kruidachtige plant uit de familie van de Lamiaceae. Pepermunt is ontstaan uit de kruising van aarmunt en watermunt. De plant komt overal ter wereld voor, maar wordt vooral verbouwd in Europa, Noord-Amerika, in gematigde streken van Azië, in India en in landen rond de Middellandse Zee. Er wordt veel gebruik van gemaakt in de keuken en in de industrie om aroma’s te fabriceren.
De heilzame en aromatische eigenschappen van pepermunt zijn gekend sinds eeuwen. De Grieken en de Romeinen gebruikten de plant reeds. Er werden zelfs sporen teruggevonden in de Egyptische pyramides. Vanaf de XVIIe en XVIIIe eeuw wordt pepermunt gebruikt om verkoudheden en aandoeningen aan de ademhalingswegen te behandelen.
Vandaag wordt essentiële olie van pepermunt daar nog altijd voor gebruikt, maar ook om het lichaam en de geest te stimuleren, en om braakneigingen, verteringsstoornissen en hoofdpijn te verlichten. Het is ook een doeltreffend middel bij jeuk of huidirritatie. Er zit veel menthol in, een monoterpeen waaraan deze therapeutische eigenschappen te danken zijn.
Een dubbelblind onderzoek met placebo uit 2018 heeft uitgezocht welk effect essentiële olie van pepermunt heeft op het humeur en de cognitie. 24 gezonde volwassenen hebben een placebo ingenomen of een capsule met essentiële olie van pepermunt om daarna verschillende cognitieve testen uit te voeren en hun humeur te laten evalueren. De groep die pepermunt kreeg, vertoonde betere resultaten voor de cognitieve testen en minder mentale vermoeidheid. Uit een ander onderzoek dat werd uitgevoerd met dieren, bleek dat pepermunt het loopgedrag en het geheugen verbetert (KENNEDY & al., 2018).
Uit een studie uit 2008 waaraan 144 vrijwilligers deelnamen, bleek ook dat pepermunt de oplettendheid verhoogt (MOSS & al., 2008).
Meerdere onderzoeken hebben de antibacteriële werking van essentiële olie van pepermunt aangetoond bij verschillende bacteriën waaronder: Staphylococcus aureus, Klebsiella spp., Microccoccus flavus, Staphylococcus epidermidis, Salmonella enteritides, Salmonella typhimurium, Escherichia Coli, Pseudomonas aeruginosa, Bacillus subtilis, Bacillus cereus (MAHENDRAN & al., 2019 ; LUMINITA BADEA & al., 2019 ; MARWA & al., 2017).
Bij een in vitro onderzoek met multiresistente Staphylococcus aureus en Pseudomonas aeruginosa, werd aangetoond dat pepermunt doeltreffender is onder de vorm van damp dan onder vloeibare vorm (ACS & al., 2016).
In 2017 hebben MOHAMED & al. in vitro getest wat het effect is van verschillende essentiële oliën op de biofilms die worden geproduceerd door Klebsiella pneumoniae. Bij essentiële olie van pepermunt werd een percentage vastgesteld van inhibitie van de biofilms tussen 69 en 98 %. Dit effect zou hoofdzakelijk te danken zijn aan de menthol (DINIZ DO NASCIMENTO & al., 2020 ; MOHAMED & al., 2017). Pepermunt inhibeert ook in vitro de vorming van biofilms die worden geproduceerd door Pseudomonas aeruginosa en Candida albicans (SANDASI et al., 2010).
De antibacteriële werking van deze essentiële olie komt gedeeltelijk ook voort uit het feit dat bepaalde bestanddelen ervan, met name D-menthol, de membraanpermeabiliteit van de bacteriën verstoren vanwege hun lipofiele aard en daardoor kunnen ze de cellen binnendringen. De hydroxylgroep van menthol verstoort de oxidatieve fosforylering van de cel (DINIZ DO NASCIMENTO & al., 2020 ; MARWA & al., 2017 ; SAHARKHIZ & al., 2012).
In 2000 hebben INOUYE & al. de antibacteriële werking van essentiële olie van pepermunt bewezen tegen diverse respiratoire ziekteverwekkers waaronder Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae en Streptococcus pyogenes (INOUYE & al., 2000).
Het verdampen van essentiële olie van pepermunt in industriële kippenhokken helpt om besmetting via de lucht te verminderen bij Enterobacteriaceae en bij stafylokokken (WITKOWSKA & al., 2013).
Essentiële olie van pepermunt heeft een virus dodende werking in vitro op de herpesvirussen HSV-1, HSV-2 en HSV-1 die resistent zijn tegen aciclovir. Bij een niet cytotoxische concentratie vermindert ze de concentratie van het virus met 82 % voor HSV-1 en met 92 % voor HSV-2. Een sterkere concentratie doet de virale titratie van beide herpesvirussen met 90% dalen. Dit percentage kan oplopen tot 99 % na 3 uur incubatie. Ze werkt in op het vrije virus, voordat het binnendringt in de gastcellen door in te werken op de virusenvelop (MAHENDRAN & al., 2019 ; LUMINITA BADEA & al., 2019 ; EDRIS & al., 2007 ; SCHUMACHER & al., 2003).
Bij dierenmodellen vermindert de menthol die aanwezig is in essentiële olie van pepermunt, de bloedwaarden voor IL-4 en IL-10 (DINIZ DO NASCIMENTO & al., 2020).
Essentiële olie van Mentha x piperita inhibeert tussen 70 en 93 % van de vrije radicalen bij de DPPH test (DINIZ DO NASCIMENTO & al., 2020 ; EDRIS & al., 2007).
De olie remt de groei van bepaalde schimmels waaronder Aspergillus fumigatus, Aspergillus niger, Fusarium moniliforme, Candida albicans (MAHENDRA & al., 2019 ; UMINITA BADEA & al., 2019 ; MARWA & al., 2017 ; SAHARKHIZ & al., 2012).