Vijgen groeien aan een fruitboom, de vijgenboom of Ficus carica. Deze boom is afkomstig uit het Midden-Oosten en het Middellandse Zeegebied en behoort tot de familie van de Moraceae.
Vijgen zijn vezelrijke vruchten die talrijke heilzame eigenschappen voor de gezondheid hebben. Vijgen bevatten fytosterolen, anthocyanen, flavonoïden, aminozuren, vetzuren (53% linoleenzuur en 21% linolzuur) en fenolverbindingen.
Luteoline is de belangrijkste van deze flavonoïden en heeft ontstekingsremmende, antimicrobiële antioxiderende en immunomodulerende eigenschappen (JANG & al., 2008). Vijgen bevatten ook quercetine dat wordt erkend om zijn antioxiderende en maagbeschermende effecten en zijn remmende werking op carcinogenese (MURRAY, 1996) ; in vijgen zitten ook ijzer, kalium en calcium en heel veel vitamine B3 (OH & al., 2011). Vijgenbladeren en sap van de vijgenboom zijn ook uitstekend voor de gezondheid.
Bij ratten met door loperamide geïnduceerde constipatie, zorgde de inname van vijgen aan een dosis van 1, 6 en 30 gram/kilogram gedurende 4 weken voor een verbetering van de stoelgangfrequentie, van het gewicht van de stoelgang en van het watergehalte in de fecale materie. Er wordt eveneens vastgesteld dat de peristaltiek is verbeterd (LEE & al., 2011).
Uit een onderzoek bij 15 honden van het Beagle-ras met constipatie, die werd geïnduceerd door een proteïnerijke voeding en een beperking van de beweging, bleek dat de inname van 12 gram vijgen per kilogram zorgde voor een verhoging van het gewicht van de stoelgang en een versnelde passage van faeces in het colon. Het hoge gehalte aan cellulose in vijgen verhoogt het gehalte aan water en de viscositeit van de fecale materie (OH & al., 2011).
Het eten van vijgen verbetert de symptomen van patiënten die aan functionele constipatie lijden. Het verbetert de frequentie van de ontlasting, vermindert de tijd van ontlasting en verlicht buikpijn (KIM & al., 2010).
Kortom, vijgenpasta is doeltreffend tegen constipatie, zowel preventief als curatief (BAEK & al., 2016).
Vijgen bevatten anthocyanen, waaronder cyanidine-3-rhamnoglucoside (C3R) dat een antioxidant is, dat lipidenperoxidatie inhibeert en reactieve zuurstofderivaten vangt (SALOMON & al., 2010).
Er werd aangetoond dat, hoe meer polyfenolen (in het bijzonder anthocyanen) er in de vijg zitten, hoe groter de antioxiderende werking (TURAN & CELIK, 2016).
Na het eten van vijgen is de antioxiderende werking van plasma aanzienlijk beter gedurende 4 uren (VINSON & al., 2005).
Vijgen bevatten derivaatverbindingen van geprenyleerde isoflavonen die ontstekingsremmende en antitumorale eigenschappen bezitten (LIU & al., 2019).
Extracten van vijgenblad werken ontstekingsremmend: ze verminderen het door carraghenine veroorzaakte ontstekingsoedeem aan de poten bij ratten (PATIL & PATIL, 2011 ; ALI & al., 2012).
De bladeren en de vruchten van de vijgenboom hebben een bloedsuikerverlagende werking bij door streptozotocine of alloxan geïnduceerde diabetische ratten.
De bladeren van de vijgenboom hebben een cholesterolverlagende werking. Ze verminderen het totale cholesterolgehalte en de verhouding totale cholesterol/HDL cholesterol, naast een vermindering van hyperglykemie bij diabetische ratten (CANAL & al., 2000).
Vijgen voorkomen gewichtsverlies en verhogen de overlevingsindex bij diabetische ratten (PEREZ & al., 1996 ; EL-SHOBAKI & al., 2010).
Uit een onderzoek dat werd uitgevoerd op ratten met door ethanol geïnduceerde leverschade, bleek dat de inname van een supplement met vijgen zorgt voor een vermindering van de serumwaarden van de leverenzymen, een verbetering van het antioxiderende afweersysteem en een verhoging van de gehaltes aan het antioxidant malondialdehyde in de weefsels. Vijgen kunnen leverschade verzachten en beschermen bijgevolg de ratten tegen door ethanol geïnduceerde hepatotoxiciteit (TURAN &CELIK, 2016).
Daarnaast hebben de bladeren van de Ficus carica een leverbeschermende werking in geval van door koolstoftetrachloride geïnduceerde leverschade bij ratten (KRISHNA & al., 2007).
Extracten van de bladeren van de Ficus carica hebben een sterke antibacteriële werking tegen verschillende soorten bacteriën waaronder Streptococcus gordonii, Streptococcus anginosus, Prevotella intermedia, Aggregatibacter actinomycetemcomitans en Porphyromonas gingivalis. De bacteriën Escherichia coli en Staphylococcus aureus zijn echter minder gevoelig bij minimale remmende concentraties van 2,5 tot 10 mg/ml (JEONG & al., 2009).
Het sap van de vijgenboom heeft een doeltreffende schimmelwerende werking tegen verschillende soorten waaronder Aspergillus fumigatus, Microsporum canis, Candida albicans en Cryptococcus neoformans (AREF & al., 2010).
Bij muizen heeft het toedienen van extracten van bladeren van de Ficus carica immunostimulerende eigenschappen en verbetert het de cellulaire en humorale responsen (PATIL & al., 2010).
De polysachariden van de Ficus carica stimuleren de dendritische cellen van muizen in in vitro: ze bevorderen de maturatie, induceren de productie van cytokines zoals IL-12, interferon-γ, IL-6 en IL-23. Ze bevorderen hun capaciteit om de T-cellen te stimuleren en de proliferatie ervan te induceren(TIAN & al., 2014).
