Het geslacht Lavandula omvat verscheidene soorten die behoren tot de familie van de Lamiaceae. Deze naam komt van het Latijnse lavare, wat "wassen" betekent, vanwege het gebruik als antiseptisch en desinfecterend middel sinds de oudheid bij de oude Arabieren, Grieken en Romeinen (DENNER, 2009). Onder de verschillende soorten vinden we officinale lavendel (ook wel echte lavendel, Lavandula angustifolia, Lavandula officinalis, of Lavandula vera genoemd).
Spijklavendel of Lavandula latifolia is een andere soort lavendel. De naam is geïnspireerd op die van de aspisadder omdat het de beet van deze adder zou kunnen verzorgen. Essentiële olie van spijklavendel staat inderdaad al vele jaren bekend om zijn kalmerende, regenererende en helende eigenschappen (SHIMIZU & al., 1990 ; CAVANAGH & WILKINSON, 2002). Het is een plant die groeit op een hoogte van minder dan 600 meter, terwijl de officinale lavendel groeit op een hoogte van 800 tot 2.000 meter hoogte. Spijklavendel staat ook later in bloei dan de officinale lavendel (GARZOLI & al., 2019).
Wat lavandin betreft, dat is een natuurlijke hybride die is ontstaan uit een kruising tussen officinale lavendel en spijklavendel (LESAGE-MEESSEN & al., 2015). Lavandin groeit op een hoogte tussen 200 en 800-1.000 meter (GARZOLI & al., 2019). Informatie over lavandin vindt u in de specifieke technische fiche van dit actieve bestanddeel. Hier
Essentiële olie van Officinale lavendel wordt gewonnen uit de bloemen en heeft vele heilzame eigenschappen. De olie bezit met name infectiewerende, pijnstillende, ontstekingsremmende, helende, ontspannende en kalmerende eigenschappen (WELLS & al., 2004). In de olie zitten onder andere monoterpenen zoals linalool, lavandulol en limoneen, terpeenesters zoals linalylacetaat en terpenyl acetaat en terpeenoxiden zoals cineol (RENAUD & al., 2001 ; BLAŽEKOVIĆ & al., 2018).
Essentiële olie van spijklavendel wordt gekenmerkt door de significante aanwezigheid van cineol en kamfer, in een hogere verhouding dan in die van echte lavendel (HERRAIZ-PEÑALVER & al., 2013). De samenstelling en de kwaliteit van de essentiële olie worden beïnvloed door verschillende parameters zoals regenval, bodemsamenstelling en hoogte (FERNÁNDEZ-SESTELO & CARRILLO, 2020).
Essentiële olie van officinale lavendel vertoont een antioxiderende werking in DPPH-assays die de antiradicalaire werking in vitro kunnen testen (BLAŽEKOVIĆ & al., 2018). Waterige methanolextracten van officinale lavendel remmen de lipidenperoxidatie in vitro op concentratieafhankelijke wijze. Deze antioxiderende activiteit wordt met name verleend door de aanwezigheid van fenolverbindingen (HOHMANN & al., 1999).
Essentiële olie van officinale lavendel die oraal wordt toegediend, vertoont antinociceptieve effecten bij door formaline en azijnzuur geïnduceerde kronkeltesten bij ratten. Het heeft ook ontstekingsremmende effecten die worden aangetoond door het remmen van door carrageen geïnduceerd pootoedeem, net zoals spijklavendel (HAJHASHEMI & al., 2003 ; SHIMIZU & al., 1990).
In een onderzoek onder 97 menselijke proefpersonen toonden de auteurs aan dat de orale toediening van etherische olie van officinale lavendel een parasympatisch gemedieerd anxiolytisch effect heeft na het bekijken van neutrale video’s, maar niet bij het bekijken van anxiogene films. Deze resultaten suggereren een anxiolytisch effect bij mensen binnen weinig angstwekkende omstandigheden (BRADLEY & al., 2009).
Een gepatenteerd preparaat gemaakt door stoomdestillatie van officinale lavendelbloemen genaamd Silexan® maakte het onderwerp uit van verschillende wetenschappelijke studies. Uit een onderzoek met 280 patiënten met een gegeneraliseerde angststoornis bleek dat een behandeling met Silexan® na 6 weken behandeling zorgde voor een vermindering van de angstniveaus, gemeten met behulp van de Hamilton Anxiety Scale (KASPER & al., 2010). Dit anxiolytische effect is vergelijkbaar met lorazepam zonder een sedatief effect op te wekken (WOELK & SCHLÄFKE, 2010).
Bovendien heeft Silexan® antidepressieve eigenschappen. Dit antidepressieve effect houdt verband met het vermogen om de neuroplasticiteit te verbeteren en om verschillende intracellulaire signaalroutes te moduleren (MÜLLER & al., 2021).
In een onderzoek met 340 patiënten in een wachtzaal vóór een tandartsbezoek zorgde het inademen van essentiële lavendelolie voor een vermindering van de angst bij deze proefpersonen (KRITSIDIMA & al., 2010).
In een andere studie uitgevoerd bij twintig gezonde proefpersonen tussen 18 en 35 jaar, stelden de auteurs vast dat de inademing van lavendelolie een afname van autonome excitatie veroorzaakte, aangetoond door significante verlagingen van de bloeddruk, de hartslag en de huidtemperatuur in vergelijking met controlepersonen die zoete amandelolie inhaleerden. Bovendien voelden patiënten die lavendelolie inhaleerden zich actiever en meer ontspannen dan de controlepersonen (SAYORWAN & al., 2012).
Essentiële olie van officinale lavendel vertoont breedspectrum antibacteriële effecten tegen zowel grampositieve bacteriën zoals Staphylococcus aureus en Streptococcus pyogenes als gramnegatieve bacteriën zoals Escherichia coli en Pseudomonas aeruginosa (BLAŽEKOVIĆ & al., 2018).
Bovendien remt etherische olie van lavendel de groei van schimmels, waaronder verschillende soorten van de geslachten Candida, Aspergillus, Fusarium, Penicillium, Tricophyton en Microsporum. Van de twee dominante verbindingen die in dit onderzoek vergelijkend zijn getest en die een antimicrobieel effect hebben, bleek linalool een veel krachtiger actief bestanddeel te zijn dan linalylacetaat (BLAŽEKOVIĆ & al., 2018).
Ten slotte vertonen de etherische oliën van officinale lavendel en spijklavendel een antimicrobiële activiteit door contact bij zowel gevoelige als tegen methicilline resistente Staphylococcus aureus Dit effect werd gemeten met de schijfdiffusiemethode (ROLLER & al., 2009).
Breng een beetje Provence in je leven door de nectar te gebruiken van de kleine paarse plant met seculiere deugden!